Sinds 2018 werkt Dyslexie Font samen met de HOI Foundation om de Nederlandse Week of Dyslexie te organiseren, elk jaar in de eerste week van oktober. Ons doel is om de perceptie van neurodiversiteit en dyslexie te veranderen door informatie te verstrekken aan dyslectische individuen, ouders, kinderen, leraren en bedrijven.
TOE GANKE LIJK LEZEN
WAT MAAKT HET VERSCHIL
Ik heb dyslexie en daardoor worstel al mijn hele leven met lezen en schrijven van tekst — en ik ben niet de enige. Wereldwijd zijn er 10% en dus miljoenen mensen met dyslexie. En naast dyslecten heb je ook andere neurodiverse mensen en mensen met aangetast en of slecht zicht en ouderen die problemen met het medium tekst hebben.
IMPACT VAN UITSLUITING
Dyslexie valt onder het neurodiverse spectrum, waar eigenlijk iedereen onder valt. Het niet goed kunnen schrijven en lezen van het medium tekst heeft enorme impact. Op je schoolkeuze, je beroep, je zelfvertrouwen. Je woordenschat blijft achter, terwijl je intelligentie er niet onderdoet. En je omgeving wijst je graag op wat je fout doet.
De energie die het kost om tekst te lezen is hoog omdat het niet geautomatiseerd is en met verkeerde opmaak van tekst waardoor het moeilijker wordt om te concentreren en te kunnen lezen kost het zoveel energie dat mensen er letterlijk ziek van worden net als lezen in een auto: hoofdpijn, misselijkheid, oogmigraine. Sommige raken er zo gefrustreerd door dat ze nooit meer willen lezen. Of veel voorkomend is faalangst of trauma PTSS doordat het moet en iedereen kan het behalve jij en elke dag door moeten gaan je hele leven. En ja — ook die besluiten dat ze zo niet verder willen. Heftig? Ja. Maar het is de werkelijkheid en ook reden waarom alle hulp welkom is.
Maak het verschil met toegankelijke tekst opmaak.
Elke keer als ik uitleg waarom omaak anders moet, hoor ik wel iemand zeggen: “Maar moet dat? Is toch prima zo?” Alsof het een last is om het toegankelijk te maken. Sinds 2008 werk ik dagelijks aan teksten toegankelijk te maken voor uitgevers, bedrijven, gemeenten, ministeries, app-ontwikkelaars, dyslexieorganisaties en of profesionals in dyslexie veld die hun teksten leesbaarder willen maken. Soms geef ik advies, soms maak ik het zelf voor ze.
Eye-tracking laat zien wat je ogen doen wat je hersenen nodig hebben om te begrijpen wat er staat.
Naast levenlang ervaring zie ik dit ook waar er problemen ontstaan bij lezen terug in eye track research. Onze ogen maken sprongen over tekst als het goed is even redige gelijkmatige sprongen voorwaards in de tekst. Als een goed geautomatiseerde lezer. Gaat het niet goed door bijvoobeeld een lees fout dan moeten de ogen terug: herlezen, corrigeren, begrijpen en weer terug naar je gebleven was. Bij dyslexie gebeurt dat constant. Dat kost energie, veel energie, en hoe moeier je wordt hoe meer je best moet doen om door te blijven lezen. Een goede opmaak maakt zorgt ervoor dat die lees flow vloeiender blijft en beter begrijpt wat je leest in begrijpbare blokken informatie. En daar draait het allemaal om ook bij niet dyslecten.
Wat heb je aan een perfecte inhoud van je boodschap als niemand eraan begint? Communicatie is pas geslaagd als je boodschap over komt. En dat gebeurt pas als de lezer kán lezen wat je staat — zonder drempels. En met minimale aanpassingen zo’n 80% van de neurodiverse mensen effectief kan helpen zonder dat een neurotypische er last van heeft maar juist ook die heeft baat bij.
In deze serie neem ik je stap voor stap mee langs de elementen die de grootste impact hebben op leesbaarheid. Niet alleen wat, maar ook waarom het zo werkt.
