Skip to main content

IS DYSLEXIE GENETISCH

Erfelijkheid in perspectief

Dyslexie wordt waarschijnlijk gedeeltelijk veroorzaakt door genetica. We weten dit omdat het vaak voorkomt in families. Echter, het is niet uitsluitend genetisch bepaald. Als dyslexie volledig genetisch bepaald zou zijn, zouden identieke tweelingen, die hetzelfde DNA delen, altijd allebei dyslexie hebben. Hoewel ze vaak allebei getroffen zijn, is dit niet altijd het geval. Er is niet één enkel "dyslexie-gen"; momenteel zijn er meer dan 40 genen gekoppeld aan dyslexie, elk waarschijnlijk met een klein effect op zichzelf. Er is in geval van dyslexie geen enkel "dominant" of "recessief" gen. Deze genen zijn betrokken bij verschillende hersenfuncties en beïnvloeden hoe hersencellen communiceren.

Ondanks vooruitgang is er meer onderzoek nodig om volledig te begrijpen hoe genetische variaties bijdragen aan dyslexie.

NATUURLIJK ONTWIKKELING VAN DIVERSITEIT HERSENEN

De hersenontwikkeling van kinderen met dyslexie verloopt anders dan die van neurotypische kinderen. Dit past binnen het beeld van neurodiversiteit binnen de mensheid. De ontwikkeling van elk individu is uniek, net zoals er een breed spectrum is aan haarkleur en oogkleur, waarbij geen enkele iris hetzelfde is. Zo is het ook met de hersenen, waardoor de mensheid niet bij de eerste hindernis zou struikelen omdat we allemaal op dezelfde manier denken. Evolutionair gezien zorgt genetische variatie voor biodiversiteit binnen een soort, waardoor deze weerbaarder is voor overleving. Het bestempelen van een deel van deze biodiversiteit als fout gaat voorbij aan de logica van evolutie en de werkelijkheid, en negeert het inzicht dat uitgestorven soorten misten. Dit idee wordt ook ondersteund door het onderzoek van Helen Taylor, die zich specifiek op dyslexie heeft gericht.

GENEN EN OMGEVINGSFACTOREN

Hoewel dyslexie zelf, in het licht van genetica, niet direct kan worden aangepakt, zoals bijvoorbeeld de kleur van iemands ogen, kunnen omgevingsfactoren een aanzienlijke invloed hebben op de ontwikkeling van een kind. Voor ouders van kinderen met dyslexie is het duidelijk hoeveel verschil het kan maken wanneer een kind een onderwijzer heeft die niet alleen bekwaam is, maar ook goed geïnformeerd over dyslexie. Ouderlijke betrokkenheid is cruciaal, niet alleen in termen van kennis over dyslexie, maar ook op emotioneel vlak. Het bieden van ondersteuning, variërend van voorlezen tot geduldige begeleiding bij het navigeren door de complexe regels van dyslexie op school en andere instellingen, is van onschatbare waarde. Het doel is niet alleen om de lees- en schrijfvaardigheden te ontwikkelen, maar ook om het zelfbeeld van het kind te versterken en een positieve houding ten opzichte van leren te bevorderen.

Hoewel het moeilijk vol te houden is vanwege de variatie in leraren en scholen, en vaak onbegrip of onverschilligheid tegenkomt, blijven wij bij Dyslexie Font pleiten voor een grotere aandacht voor dyslexie in het onderwijscurriculum wereldwijd. Op dit moment krijgen leraren vaak slechts een uur les over dyslexie, wat niet voldoende is om echt inzicht te krijgen in hoe ze dyslectische leerlingen kunnen ondersteunen. Het is niet genoeg om alleen te weten hoe je dyslexie kunt herkennen; het is essentieel om de kennis te hebben om effectief met dyslexie om te gaan, zelfs nadat de diagnose is gesteld. Het is niet de schuld van leraren dat ze deze essentiële kennis missen; het onderstreept eerder de noodzaak van uitgebreidere training en ondersteuning voor leerkrachten.

Dit is een van de redenen waarom we de Week van Dyslexie zijn gestart hier in Nederland, voor ouders, kinderen, de werkplek en ook voor leraren. Stap voor stap brengen we verandering teweeg en horen we van leraren dat ze nieuwe inzichten hebben verworven. Ze realiseren zich wat ze al die jaren verkeerd hebben gedaan en zien dat ze met een andere aanpak veel effectiever zijn. Dit leidt tot meer gemotiveerde kinderen die hun sterke punten benadrukken en deze gebruiken om hun zwakke punten te compenseren.

LINKS

Onderzoek naar genetische achtergrond van dyslexie kan je hier vinden.

Insights into Dyslexia Genetics Research from the Last Two Decades

Week van dyslexie is in de eerste week van oktober.

Kijk hier op de website van Week van Dyslexie